Passend onderwijs

Op veel scholen is er aandacht voor opbrengstgericht onderwijs. Hierbij wordt volop aandacht besteed aan de leervakken: taal, rekenen en lezen. Tegenwoordig is dat niet meer voldoende en wordt Passend onderwijs steeds belangrijker op veel scholen. Passend onderwijs houdt in dat kinderen niet alleen maar bezig zijn met de leervakken, maar zich ook veilig en op hun plek voelen in de klas. Er wordt nadrukkelijk aandacht besteed aan sociaal emotioneel leren. Kinderen moeten zich namelijk ook leren redden in de maatschappij, door bijvoorbeeld de emoties van een ander aan te kunnen voelen of verstandige beslissingen te kunnen maken. Voor sommige kinderen gaat dit al vrij snel natuurlijk, maar er zijn ook heel veel kinderen waarbij dit gedrag echt aangeleerd moet worden.

Daarnaast blijkt dat leerlingen op scholen die naast de leervakken ook aandacht aan sociaal emotioneel leren besteden, niet alleen op sociaal emotioneel gebied vooruit gaan, maar ook cognitief hoger scoren. Dit blijkt uit onderzoek van o.a. Payton (2008).

Omgeving

Sociaal emotioneel leren heeft alles te maken met jezelf en anderen om je heen. Zoals in de cirkel hiernaast te zien is heb je vijf competenties nodig om op sociaal emotioneel gebied goed te kunnen functioneren binnen je omgeving. De omgevingen die bij sociaal emotioneel leren voornamelijk aan bod komen zijn: de klas, de school en thuis/wijk. Bij het sociaal emotioneel leren wordt dus de gehele omgeving van het kind betrokken bij het leren.

Opgedane praktische ervaring op stage

Op stage heb ik ook te maken gehad met sociaal emotioneel leren van kinderen. Ik loop stage in een combinatie groep 1/2 wat ook een instroom groep is. Tijdens de stage heb ik gemerkt dat vooral bij jonge kinderen het van groot belang is om aandacht te besteden aan sociaal emotioneel leren. Kinderen die net op school komen moeten namelijk echt nog leren om sociaal te zijn. Een voorbeeld is een meisje dat een paar weken geleden nieuw bij ons in de klas kwam. Net vier jaar en ongelooflijk eigenwijs. Ze vond het meteen al lastig om te doen wat er van haar gevraagd werd en was het liefst lekker tegendraads. Toch wil je een leerling die net op school komt niet beladen met negatieve aandacht, maar vooral met positieve aandacht. Ik heb ervoor gezorgd dat ik eerst een band met haar opbouwde, door zoveel mogelijk te complimenteren waar ik kon en te corrigeren waar nodig. In het begin vond ik het soms nog best lastig om de juist aanpak bij haar te vinden. Uiteindelijk is er iets voorgevallen wat voor mij en voor haar een hele wijze les is geweest. Naar mijn idee een goede sociaal emotionele les. Dit meisje heeft de neiging om tegen alles wat je zegt in te gaan, waardoor je al snel een machtsstrijd met haar aangaat. Dit is natuurlijk het laatste wat je wilt, maar soms is het toch wel echt even nodig.

Dit was tijdens de ochtendpauze. Ze had een koekje en een komkommer mee en ik sprak met haar af, dat als de komkommer op was het koekje opgegeten mocht worden. Al gauw wilde ze de komkommer niet meer. Vaak, en nu ook, kies ik er dan voor om een compromis te sluiten: dit stukje eet je nog op, dit stukje mag je laten liggen. Maar helaas, daar ging ze echt niet mee akkoord. Ik heb haar uiteindelijk 3 keer de kans gegeven om het toch op te eten ‘NEE!´ en heb toen het stukje voor haar neus in de prullenbak gegooid. Ik heb haar naar buiten gestuurd om te gaan spelen en heb het koekje bij me gehouden. Met veel bombarie is ze de klas uitgegaan. Mijn mentrix kwam tijdens dat laatste binnen en vroeg zich direct af wat er aan de hand was en zei al ‘Ach joh die strijd ga je toch helemaal niet aan laat haar maar eten wat ze wil’. Toch was ik het er niet mee eens.

En zo kwam er 2 minuten later de stagiaire van Hulp en Welzijn bij me, dat een klein meisje heel graag haar komkommer op wilde eten! Ik liep naar haar toe en liet haar haar  verhaal doen. Ze wilde heel graag nog een kans: ze wilde haar komkommer opeten en daarna het koekje. Helaas lag de komkommer nu al in de prullenbak.. maar gelukkig hadden we het andere stukje nog bewaard en in haar broodtrommel gelegd! Ze heeft het stukje komkommer opgegeten en liep vol trots en met een grote glimlach het schoolplein op met haar koekje. Sindsdien eet ze veel gemakkelijker haar eten op en is de machtsstrijd een stuk minder.

Ik denk dat dit op sociaal emotioneel gebied een hele wijze les is geweest. Ik denk namelijk dat ze op deze manier leert dat het niet altijd werkt als je de strijd aangaat. Dit was haar manier om dingen voor elkaar te krijgen en mijn mentrix (en waarschijnlijk haar ouders) gaven hier steeds aan toe. Nu merkte ze dat het soms veel makkelijker en fijner is om te doen wat er verwacht wordt.  

Beroepsidentiteit